Manyetik Test (MT)

Hayatın her alanında yenilikler getiren endüstri devrimi ile birlikte test ve muayene yöntemleri de farklılaşmaya başlamış, bu değişimden muayene (test) sistemleri de nasibini almıştır. Manyetik test (MT) veya diğer adıyla manyetik parçacık testi ferromanyetik malzemelerle sınırlıdır. Zira bu tür malzemelerin manyetik momentleri yüksektir. Manyetik test ile malzeme yüzeyi veya yüzeye yakın kısımlarında oluşan kalıntılar, çatlaklar, kaynak hataları, katlanmalar ve boşluk hatalarının analizi yapılır. Bir tahribatsız muayene yöntemi olarak, havacılık sektöründen çelik konstrüksiyon sistemlerine, otomotiv sektöründen doğalgaz boru hatlarına kadar pek çok alanda kullanımı söz konusudur.

Manyetik Test Nasıl Yapılır

Bu aşamada manyetik test nasıl yapılır sorusundan önce malzemenin teste hazırlanmasından bahsetmek yerinde olacaktır. Testin en iyi sonucu vermesinde önemli hususlardan biri malzeme yüzeyinin temizliğidir. Bu temizliği sağlamak için malzeme yüzeyine toz veya çözelti halindeki manyetik tozlar (genel olarak Fe3O4) uygulanır. Literatürde bu ürüne manyetik test spreyi adı veriliyor. Temizlik sonrası manyetize edilen malzemede manyetik alan çizgileri belirir. Parçadaki süreksizlikler bu alan çizgilerinde de süreksizliğe sebep olur. Tozlar hatanın olduğu yerde birikir. Bu şekilde süreksizliğin boyutu, lokasyonu ve doğrultusu hakkında bilgi edinilmiş olur. Manyetizasyon sağlanırken akımlar uygulanmakta olup, akımın frekansı ve şiddeti doğru sonuca ulaşmada etkilidir. Farklı akımlarla yüzey ve yüzey altı hataların tespiti mümkündür.

Sözü edilen manyetik muayene yöntemi sonrası malzeme, bir miktar manyetize olup, malzemenin kullanımını etkileyen bir unsur olabilir. Mesela manyetik akabinde, malzemeye kaynak veya kaplama yapılması söz konusuysa ark, hedeflenen değil farklı bölgelerde oluşabilir. Başka bir örnek vermek gerekirse talaşlı imalatta meydana gelen talaşlar malzeme üzerinde kalabilir. Başarılı bir demanyetizasyon işlemi ile bu risklere karşı başarı sağlanır.  Malzeme yüzeyindeki manyetik tozlardan kaçınmak bir nevi yüzey temizliği niteliği taşır.

Diğer Manyetik Test Yöntemleri

Genel hatları ile kuru yöntem ve ıslak yöntem kullanılarak manyetik test uygulaması söz konusu olabilmektedir. Kuru yöntemde manyetik tozlar hava püskürtmek suretiyle teste tabi tutulan malzemeye tatbik edilir. Bu aşamada en önemli husus çalışma ortamında bulunan hava akımının ideal ölçüde olmasıdır. Şayet hava akımı yoksa veya kötü ise manyetik tozların aniden çökelir. Bu da kalitesiz ve hatalı bir görünüm arz eder. Risk almamak için düşey vaziyette çalışmak icap eder. Kuru yöntem genel itibariyle sıcak çalışma koşulları için ideal bir test metodudur. 300 derece sıcaklığa kadar bu yöntem uygulanabilir.

Islak yöntemde manyetik tozlar taşıyıcı bir sıvı yardımıyla malzemeye uygulanır. 60 derece ve daha düşük sıcaklıklar için uygun bir yöntemdir. Zira bu dereceden sonra buharlaşma riski bulunur. Yöntemin en önemli avantajı nispeten küçük hataların tespitini sağlamaya imkan vermesidir. Manyetik tozlar ıslak bir şekilde tatbik edildiğinde hareket yeteneği maksimuma çıkmaktadır. Pürüzlü noktalara ulaşımı son derece kolaydır.

Manyetik Parçacık Testi Uygulama Aşamaları

Test öncesi temizlik manyetik partiküllerle muayene için önemli olup, buna ön temizlik süreci de denilebilir. Malzemenin ön incelenmesi sonrası mıknatıslık (manyetik) giderimi işlemine karar verilebilir. Ardından mıknatıslama (manyetik) akımı uygulanır. Ferromanyetik tozların püskürtülmesini takiben manyetik akım kesilir. Ardından inceleme safhasına geçilir. Son değerlendirme ve raporlama süreci sonrası mıknatıslık giderimi işlemi yapılır. Son temizlikle test nihayetlendirilir.

Manyetik Testin Avantajları ve Bilinmesi Gerekenler

  • Belirli malzemelerdeki hataların tespitinde kullanılan manyetik test yöntemi hızlı ve doğru bir şekilde sonuca ulaştırmaktadır.
  • İlgili malzemelerin testinde yaygınca kullanımı söz konusudur.
  • İnce ve sığ çatlakların tespitinde verimli bir yöntemdir.
  • Şayet malzemenin üzerinde belli ölçekte boya bulunuyorsa manyetik test başarılı sonuç verir.
  • Test edilecek malzemenin şekli ve boyutu test için kısıt teşkil etmez.

Manyetik testte bilinmesi gereken en önemli husus manyetik test uygulamasının sadece ferromanyetik malzemelerle sınırlı olduğudur. Büyük parçaların test edilmesi söz konusuysa yüksek mıknatıslama akımına ihtiyaç duyulur. Ayrıca ısınmaya karşı önlem almayı gerektirir. Zira gereken önlemler alınmadığı veya testin doğru uygulanmadığı durumlarda test edilen malzemenin fiziksel özelliklerinde değişme ihtimali bulunur. Örneğin demanyetizasyon işlemi dikkatli bir biçimde yapılmalıdır. Çok pürüzlü yüzeyler ve kalın bir boya tabakasının varlığı testin başarısı için olumsuz etkenlerdir.

    Konuşma Başlat
    Belgelendirme Destek
    Merhaba,
    Belgeniz için hemen yardımcı olabilirim.